درماتیت کف پا
- در: اخبار
درماتیت کف پا (FOOT PAD DERMATITIS FDP )
درماتیت کف پا یک مشکل شایع در طیور صنعتی می باشد .شدت عوارض درماتیت پا اثرات منفی بر رفاه پرنده گذاشته که متعاقباً عملکرد تجاری گله های گوشتی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. بدون شک کیفیت بستر مهم ترین عامل در توسعه درماتیت کف پا می باشد .
گمان میرود ترکیبی از رطوبت بستر و عوامل شیمیایی موجود در بستر دلیل اصلی درماتیت کف پا باشند . در کنار بیماری ها ،کیفیت مدیریت پرورش ،خوراک تاثیر مهمی در کیفیت بستر دارد .
افزودنی های خوراک در جهت کاهش مشکلات بستر معرفی شده اند .بطور مثال آنزیمهای N.S.P روش دیگر استفاده از فیبر خام
می باشد .شواهدی وجود دارد که فیبر نامحلول لیگنوگلوکز بطور قابل ملاحظه ای اثر مثبت بر روی کیفیت بستر و عملکرد پرنده دارد.
درماتیت کف پا
در ماتیت کف پا با علائم ضایعات سطح شکمی کف پا مشخص می گردد .
نوعی درماتیت تماسی است که نواحی شکمی پا را تحت تاثیر قرار می دهد .ضایعات می تواند سبب مشکلات جدی و دردناک برای پرنده شود و رفاه پرنده تحت تاثیر قرار می گیرد .جدا از بحث رفاه پرنده درماتیت تماسی اثرات منفی در نتایج عملکرد طیور تجاری دربر دارد. مشخص شده است پرندگانی که دارای درماتیت کف پا شدید ، کاهش در وزنگیری داشتند.
علاوه براین مشاهداتی وجود دارد که نشان می دهد درماتیت کف پا اغلب با تاول سینه ای و مفاصل خرگوشی سوخته همراه است. نهایتاً این ضایعات می توانند دروازه ورود میکروب ها به بدن بوده که از طریق گردش خون در سراسر بدن پخش شده و سبب ضایعات مفصلی و سایر مشکلات جدی برای پرنده شود .
در برخی کشورهای آسیایی تمایل مصرف انسانی پای مرغ وجود دارد که پاهایی که دارای ضایعات جدی باشند مصرف نخواهند شد .
بستر مرطوب
سندرم بستر مرطوب مسبب خسارات چشمگیری در گله های تجاری می باشد .اگر بستر در شرایط قابل قبول نگهداری نشوند میزان زیادی باکتری و شرایط نامناسب بهداشتی منجر به تولید آمونیاک ،مشکلات حشرات ،پرهای بی کیفیت ،ضایعات کف پا و تاول های سینه ای میگردد.
در یک آشیانه پرورش با شرایط مناسب، رطوبت بستر بطور طبیعی بین 25-35 درصد است.
در کشورهای اروپای شمالی بستر مرطوب غالبا در فصول سرد شایع است، در حالیکه دمای سرد بیرون و از طرف دیگر ضرورت گرمایش
داخل آشیانه تهویه کافی و مورد نیاز را غیرممکن می سازد و در عین حال باید شرایط داخل آشیانه پرورش مرغ گوشتی ایده آل باشد. در برخی کشورهای خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی بستر مرطوب براحتی در طول سال به دلیل رطویت بالای هوا مشاهده میگردد.
استراتژی تغذیه
اسهال میتواند توسط ترکیبات تغذیه ای و یا میکروبی ایجاد شود. استفاده از ترکیبات اسیدی در آب و یا خوراک و همچنین برخی
آنتی بیوتیک ها در کنترل عوامل میکروبی به اثبات رسیده است. برخی افزودنی ها نیز در حال آزمایش و به ثبت رسیدن می باشند.
دریافت بالای مواد معدنی پتاسیم، سدیم، منیزیم، سولفات و یا کلراید میتواند منجر به مصرف بالای آب و متعاقباً مدفوع آبکی گردد. زمانیکه بستر مرطوب در اثر مدفوع آبکی حادث میشود باید سدیم و کلر(نمک) جیره کنترل شود. امکان اشتباه در مخلوط سازی نیز وجود دارد که منجر به وجود نمک بیش از حد در جیره میشود. کنترل کیفی آب برای غلظت املاح باید به صورت دوره ای انجام شود به خصوص برای سولفات و منیزیم. روغن خوراکی بی کیفیت و یا روغن فاسد منجر به آبکی بودن مدفوع میشود. همچنین استفاده از گندم، جو، چاودار و یا نشاسته در جیره گاه ها منجر به مدفوع آّبکی میشود. در این موارد استفاده از آنزیم های تجاری موجود در بازار توصیه میشود.
به وضوح مشخص است میزان بالای مایکوتوکسین ها موجب آسیب به دستگاه گوارش و از طرف دیگر تغییرات پاتولوژیک مشخصی در دستگاه ادراری و کلیه ها خواهیم داشت که با افزایش دفع آب همراه است.
کارخانه های خوراک به این نکته واقف بوده و مایکوتوکسین ها متعدد موجود در خوراک را پیش از مصرف کنترل مینمایند. اگر سطح مایکوتوکسین از حد مشخصی فراتر رود، نهاده قابلیت مصرف ندارد. برای اطمینان از کیفیت مناسب خوراک توکسین بایندرها بطور مرتب در فرمولاسیون خوراک ها گنجانده میشوند.
غلظت فیبرخام
(CFC) غلظت فیبر خام در مورد محصولاتیست که حداقل 60% فیبر خام داشته باشند. غلظت بالای فیبر توسط فرآیند های تغلیظ فیزیکی ویا فیزیکی-حرارتی حاصل میشود. CFC بطور معمول برای فیبر سلولزیک و یا لیگنوسلولوزیک به کار میرود.
فیبر نامحلول ظرفیت بالای جذب آّب دارد. آب را در قسمت بالای دستگاه گوارش جذب کرده و در قسمت پایین دستگاه گوارش به دلیل فشار اسمزی آب را رها میسازد. در نتیجه آب فرصت جذب مجدد دارد و در مدفوع وجود ندارد. علاوه بر این فیبر نامحلول سرعت عبور مواد غذایی از روده کوچک را افزایش داده بنابراین باکتری های مضر نمیتوانند در روده کلونیزه شوند و یا تولید مایکوتوکسین نمایند که گاهاً سبب انتشار آب به داخل دستگاه گوارش میگردد.
فیبر نا محلول در سال های گذشته مورد مطالعه قرار گرفته است. استفاده از فیبر نامحلول موجب کاهش رطوبت بستر میگردد. جهت کنترل رطوبت بستر به خصوص در 3 هفته ابتدایی زندگی پرنده از طریق مصرف فیبر نامحلول در خوراک آغازین و رشد توصیه میگردد.
عوامل موثر بر رطوبت بستر شامل محیطی(جنس بستر، رطوبت بستر، عمق بستر، چیدمان و مدیریت آبخوری ها، تراکم پرنده، تاثیرات فصلی و مدیریت تهویه)، تغذیه ای (کمبودهای تغذیه ای مانند بیوتین، ریبوفلاوین، متیونین، سیستئین و عدم نعادل الکترولیت ها) منابع نهاده ها، مکمل های ویتامینه و معدنی، مبزان پروتئین جیره (در پروتئین های پایین تر و منابع حیوانی میزان FDP پایین تر است)، جنسیت و نژاد (در جنس نر و نژاد های سنگین بروز FDP بیشتر است) و.. باید لحاظ گردد.
دکتر سروش خادمیان
دستیار تخصصی بهداشت و بیماری های طیور
